Salman Rushdie

mały|Rushdie w Warszawie (2006) Sir Ahmed Salman Rushdie (ur. 19 czerwca 1947 w Bombaju, arab.: أحمد سلمان رشدی, hindi: अहमद सलमान रश्दी) – brytyjski pisarz i eseista pochodzenia indyjskiego, specjalizujący się w tematach związanych z subkontynentem indyjskim i relacjami świata zachodniego ze wschodem. Zdobywca Nagrody Bookera za książkę pt. ''Dzieci północy''. Jego twórczość charakteryzuje się realizmem magicznym.

Pochodzi z rodziny o tradycjach muzułmańskich. Jest synem fabrykanta wyrobów włókienniczych Anisa Rushdiego, który zmienił poprzednie nazwisko rodowe na Rushdie na cześć arabskiego uczonego Awerroesa. Rushdie dorastał w Bombaju, w wieku 13 lat przeniósł się do Anglii, by podjąć naukę w Rugby School, studiował historię na Uniwersytecie Cambridge. Zaczynał od pisania utworów science-fiction i esejów. Debiutował książką ''Grimus'', która początkowo nie odniosła sukcesu. Dopiero jego druga powieść, ''Dzieci północy'', przyniosła mu sławę. Jego najsłynniejszą książką jest czwarta z kolei, pt. ''Szatańskie wersety'', w budowie wzorowana po części na powieści Bułhakowa ''Mistrz i Małgorzata''. Książka podejmująca problematykę początków islamu, spotkała się z niezwykłą wrogością w krajach muzułmańskich. Rushdie został wyklęty przez wyznawców tej religii, a jego książki płonęły na stosach. Po oficjalnym obłożeniu go przez ajatollaha Chomejniego fatwą, nakazującą każdemu wiernemu muzułmaninowi zabicie pisarza, musiał żyć w ukryciu pod stałą ochroną policji. Okres ten w swoim życiu opisał w książce pt. ''Joseph Anton Autobiografia''. W latach 2004–2006 pełnił funkcję prezesa amerykańskiego PEN Center.

Prozaik został odznaczony francuskim Orderem Sztuki i Literatury w styczniu 1999 roku. W czerwcu 2007 brytyjska królowa Elżbieta II nadała Rushdiemu szlachectwo za zasługi na rzecz literatury, wywołując oburzenie w świecie islamu. Dziennik ''The Times'' w 2008 roku ogłosił go trzynastym z pięćdziesięciu najwybitniejszych pisarzy brytyjskich doby powojennej.

Od 2000 roku mieszka w Stanach Zjednoczonych, gdzie wykłada na metodystycznym Uniwersytecie Emory. Został także członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury. Salman Rushdie ma dwóch synów – Zafara i Milana, był czterokrotnie żonaty. Ostatnią jego żoną była indyjska modelka i aktorka .

12 sierpnia 2022 roku Rushdie został zaatakowany przez nożownika. W próbie zamachu stracił oko; po ataku opublikował książkę ''Nóż: Medytacje po próbie zabójstwa'', która opisuje jego doświadczenia i przemyślenia przed, podczas i w następstwie napaści. Źródło: Wikipedia