Mali

| . Retrieved 14 May 2024}} | altbaşlıksırasınıfı2 = mergedrow | etiket2 = Fulanice: | veri2 = | altbaşlıksırasınıfı3 = mergedrow | etiket3 = Arapça: | veri3 = )}} | altbaşlıksırasınıfı4 = mergedrow | etiket4 = Soninkece: | veri4 = | altbaşlıksırasınıfı5 = mergedrow | etiket5 = Tamaşekçe: | veri5 = / | altbaşlıksırasınıfı6 = mergedrow | etiket6 = Songhayca: | veri6 = }}}} | tam_adı = Mali Cumhuriyeti | bayrak_resmi = Flag of Mali.svg | bayrak_maddesi= Mali bayrağı | arma_resmi = Seal of Mali.svg | slogan =

"Tek halk, tek amaç, tek inanç" | ulusal_marş =
"Afrika ve senin için Mali" | harita_resmi = Mali (orthographic projection).svg | başkent = Bamako | en_büyük_şehir = başkent | başkent_koordinatları = }}

| resmî_diller = }}

| diller =}} | etnik_gruplar = }} | demonim = Malili | yönetim_biçimi = Askerî cunta altında üniter başkanlık sistemli cumhuriyet | yönetici_unvanı1 = Cumhurbaşkanı | yönetici_adı1 = Assimi Goita (geçici) | yönetici_unvanı2 = Başbakan | yönetici_adı2 = Abdoulaye Maïga (geçici) | yüzölçümü_sırası = 23 | yüzölçümü = 1.240.192 | yüzölçümü_dipnotu = | su_yüzdesi = 1,6 | FR_dipnot2 = | FR_dipnot3 = | GDP_PPP = $61,625 milyar | GDP_PPP_rank = 115 | GDP_PPP_year = 2023 | GDP_PPP_per_capita = $2639 | GDP_PPP_per_capita_rank = 174

| GDP_nominal = $21,309 milyar | GDP_nominal_rank = 123 | GDP_nominal_year = 2023 | GDP_nominal_per_capita = $912 | GDP_nominal_per_capita_rank = 175

| Gini_year = 2010 | Gini_change = | Gini = 33.0 | Gini_ref = | HDI_year = 2022 | HDI_change = decrease | HDI = 0.410 | HDI_ref = | HDI_rank = 188

| para_birimi = Batı Afrika CFA frangı | para_birimi_kodu = XOF | zaman_dilimi = GMT | trafik_akışı = sağ | cctld = .ml | telefon_kodu = +223 |arma_maddesi=Mali arması|harita_altyazısı=|dil_türü=Çalışma dili|dil2_türü=Konuşma dilleri|dil2=|Fulanice|Arapça|Soninkece|Songhayca|Mandinkaca|Minyanka|Tamaşekçe|Senufo|Boboca|Bozoca|Kassonkece|Samogo|Markaca|Dogon}}|yasama_organı=Ulusal Meclis|egemenlik_türü=Tarihçe|kuruluş_olayı1=Mali İmparatorluğu|kuruluş_olayı1_tarihi=1235|kuruluş_olayı2=Sudan Cumhuriyeti'nin kuruluşu|kuruluş_olayı2_tarihi=24 Kasım 1958|kuruluş_olayı3=Mali Federasyonu'nu oluşturmak üzere Senegal ile birleşme|kuruluş_olayı3_tarihi=4 Nisan 1959|kuruluş_olayı4=Fransa'dan bağımsızlık|kuruluş_olayı4_tarihi=20 Haziran 1960|kuruluş_olayı5=Mali Federasyonu'nun dağılması|kuruluş_olayı5_tarihi=20 Ağustos 1960|kuruluş_olayı6=Mali Cumhuriyeti'nin ilanı|kuruluş_olayı6_tarihi=22 Eylül 1960|tahminî_nüfus=21.990.607|tahminî_nüfus_yılı=2024|tahminî_nüfus_sırası=61|km2_nüfus_yoğunluğu=11,7|nüfus_yoğunluğu_sırası=215|UTC=|tarih_formatı=gg/aa/yyyy}}

Mali, resmi adıyla Mali Cumhuriyeti, Batı Afrika'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1.240.000 km²'lik yüz ölçümüyle Afrika'nın sekizinci büyük ülkesidir. Nüfusu 19,1 milyondur ve bu nüfusun %65'ini 25 yaş altındakiler oluşturmaktadır. Başkenti Bamako'dur. Mali sekiz bölgeye ayrılmıştır, kuzey sınırları Sahra'nın derinliklerine kadar uzanır. Ülkenin güney bölümü Nijer ve Sénégal nehirlerinin geçtiği Sudan Savanı'ndadır ve nüfusun çoğunluğu bu bölümde yaşar. Mali ekonomisi tarım ve madencilik temellidir. Altın ülkenin önde gelen doğal kaynaklarındandır ve Mali Afrika'nın en büyük üçüncü altın üreticisidir. Tuz da ihraç ürünlerindendir.

Bugün Mali'nin bulunduğu topraklar, bir zamanlar trans Sahra ticaretini kontrol etmiş Gana İmparatorluğu (Gana'ya ismini verdi), Mali İmparatorluğu (Mali'ye ismini verdi) ve Songhay İmparatorluğu'nun egemenliğindeydi. Mali İmparatorluğu 1300 yılında en geniş sınırlarına ulaştığında günümüz Fransa'sının iki katı bir alana hükmediyordu ve Afrika'nın batı kıyısına kadar uzanmıştı. 19. yüzyıl sonlarındaki Afrika Talanı'nda Fransa Mali'yi ele geçirdi ve Mali Fransız Sudanı'nın bir parçası oldu. Fransız Sudanı (o dönemde ''République Soudanaise'' olarak biliniyordu) 1959'da Senegal ile birleşerek 1960'ta Mali Federasyonu ismiyle bağımsızlığını kazandı. Senegal'in federasyondan çekilmesinin ardından ''République Soudanaise'' ismini Mali Cumhuriyeti olarak değiştirdi. Uzun süreli tek parti yönetimi 1991'de bir darbe ile sonlandı ve Mali yeni bir anayasa yazımı ve demokratik çok partili düzenin kurulmasını hedefleyen bir reform dönemine girdi.

Ocak 2012'de Kuzey Mali'da silahlı çatışmalar patlak verdi, Tuareg isyancılar ülkenin kuzey bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve aynı yılın nisan ayında Azavad ismiyle bağımsızlık ilan ettiler. Çatışmalar mart ayında ülkede gerçekleşen bir askeri darbe ve Tuareg ve diğer isyancıların kendi iç mücadeleleriyle içinden çıkılmaz bir hal aldı. İsyancıların git gide kontrolü ele alması üzerine Fransız ordusu Ocak 2013'te Serval Harekâtı'nı başlattı. Bir ay sonra Malili ve Fransız kuvvetler kuzeyi büyük oranda ele geçirdi.

Ağustos 2020'de ekonomik sıkıntılar ve ulusal güvenlik sorunları nedeniyle başlayan protestolar sonucu başbakan ve cumhurbaşkanı ordu tarafından tutuklandı ve ertesi gün istifa ettirildi. Yukarıdaki bilgiler Wikipedia'dan alınmıştır