Homero

Homero (; «bahitua» edo «jarraitzera behartuta dagoena») K.a. VIII. mende amaierako aedo edo olerkari bat izan zen. Garai zaharretakoek «Poeta» () ezizena eman zioten. Berak idatziak izango ziren mendebaldeko literaturako lehen bi lanak, ''Iliada'' eta ''Odisea''.

Zaila da esatea Homero pertsonaia historiko bat edo eraikitako identitate bat ote den, pertsonaia kontzeptual bat, alegia, eta mendebaldeko literaturaren oinarri diren bi epopeien egilea ote den. Hortik datoz Homeroren auziari buruzko eztabaidak, nahiz eta aditu modernoen joera nagusia den asmatutako pertsonaia bat dela. Hala ere, Ioniako zenbait hiri (Kios, Esmirna edo Kolofon, besteak beste) aedoaren jaioterri aldarrikatzeko eztabaidan lehiatu ziren, eta tradizioak nortasuna eman zion, esanez behin eta berriro Homero itsua zela.

Homerok lehentasunezko leku bat dauka greziar literaturan, berak bakarrik irudikatzen baitu garai hartako genero epikoa: berari egozten zaizkio K.a. VI. mendeko ''Iliada'' eta ''Odisea'', baita bi poema satiriko ere, ''Batrachomyomachia'' (, «igelen eta arratoien borroka») eta le ''Margites ('', «eroa»). Baita ere, ''Himno homerikoak'' ezagutzen dira, baina aditu askok zalantza egiten dute Homero ote den egilea.thumb|ezkerrera|thumbtime=26|start=0|Homeroren Odisea azaltzen duen bideoa.K.a. VIII. mendean jada arkaikoa zen hizkuntza batean idazten du ―greziera joniarraren aldaera zahar batean― are eta arkaikoagoa testua behin betiko finkatu zenean, K.a. VI. mendean: hexametro daktilikoaren erabilerarekin lotzen da. Wikipediatik informazioa lortu