Zilar

rowspan="2" ¹⁰⁵Ag rowspan="2" Sintetikoa rowspan="2" 41,2 e ε - ¹⁰⁵Pd - γ 0,344; 0,280;0,644; 0,443 - - rowspan="2" ^106mAg rowspan="2" Sintetikoa rowspan="2" 8,28 e ε - ¹⁰⁶Pd - γ 0,511; 0,717; 1,045; 0,450 - - ¹⁰⁷Hg %51,839 colspan="4" Ag egonkorra da 60 neutroirekin - rowspan="3" ^108mAg rowspan="3" Sintetikoa rowspan="3" 418 u ε - ¹⁰⁵Pd - TI 0,109 ¹⁰⁸Ag - γ 0,433; 0,614; 0,722 - - ¹⁰⁹Ag %48,161 colspan="4" Ag egonkorra da 62 neutroirekin - rowspan="2" ¹¹¹Ag rowspan="2" Sintetikoa rowspan="2" 7,45 e β^- 1,036; 0,694 ¹¹¹Cd - γ 0,342 - }}Zilarra elementu kimiko bat da, 47 zenbaki atomikoa duena eta taula periodikoan 11. taldean kokatuta dagoena. Haren ikurra, Ag, a''rgentum'' latinezko hitzaren laburdura da, «zuria» edo «distiratsua» esanahia duena. Trantsizio-metala da, zuria, distiratsua, biguna, harikorra eta malgua. Metal guztien artean, eroankortasun elektriko, eroankortasun termiko eta islagarritasun handiena du. Zilarra Lurraren lurrazalean aurkitzen da: forma puru eta askean (zilar natibo), urrea eta beste metal batzuekin aleatuta eta argentita eta klorargirita gisako mineraletan. Zilar gehiena kobrea, urrearen, berunaren eta zinkaren fintzearen azpiproduktu gisa ekoizten da.

Oso ohikoa da naturan, eta hainbat mineralekin (sulfuroekin) elkartuta edo aske agertzen da. Haren ekoizpen gehiena kobre, zink, berun eta meategietan lortzen da.

Zilarra aspalditik hartu da metal preziatutzat. Zilar metala txanpon-lingote askotan erabiltzen da; batzuetan, urrearekin batera; hala ere, urrea baino ugariagoa den arren, askoz ere gutxiago da metal-natibo gisa. Haren purutasuna, normalean, milako oinarrian neurtzen da; % 94 purutasundun aleazio bat «0,940 fina» gisa deskribatzen da. Antzinateko zazpi metaletako bat izanik, zilarrak zeregin iraunkorra izan du giza kultura gehienetan.

Diru eta inbestimendu-euskarritzat (txanponak eta lingoteak) ez ezik, zilarra eguzki-paneletan, uraren iragazketan, bitxietan, apaingarrietan, ontziterian eta balio handiko mahai-tresnetan (hortik dator «zilarrezko tresnak» terminoa), kontaktu eta eroale elektrikoetan, ispilu espezializatuetan, leiho-estalduratan, erreakzio kimikoen katalisian, beirateetan koloratzaile gisa eta gozogintza espezializatuan erabiltzen da. Zilarraren konposatuak argazki-filmetan eta X izpien filmetan erabiltzen dira. Zilar nitratoaren eta beste zilar konposatu batzuen disoluzio diluituak desinfektatzaile eta mikrobizida gisa erabiltzen dira (efektu oligodinamikoa), bendajetan, zaurien aposituetan, kateterretan eta beste tresna mediko batzuetara gehitzen dira. Wikipediatik informazioa lortu